Welkom op onze website, hier vind je alle informatie over ventilatoren. Hoe ze werken, waarom ze koelen, verwarmen of ventileren en waar je op moet letten als je een ventilator wilt aanschaffen. De verschillende types en de bekendste merken worden besproken, zodat je precies weet welke ventilator de beste is voor jouw persoonlijke omstandigheden.
Want het maakt niet uit hoe heet een zomer is, met een ventilator zit je er altijd koel bij.
Afkoelen
Ons lichaam heeft een natuurlijk systeem om onze temperatuur te regelen. Het lichaam streeft er altijd naar om de omstandigheden gelijk te houden. Dit wordt homeostase genoemd. Als de lichaamstemperatuur te ver gaat dalen, gaan we rillen. De extra activiteit van de spieren zorgt voor warmte en de lichaamstemperatuur wordt hoger.
Wanneer we te warm worden gaan we meer transpireren. Transpireren is een natuurlijk proces waarbij vocht constant door poriën in de huid wordt uitgescheden. Het transpiratie vocht verdampt en omdat de overgang van een vloeistof naar een gas energie kost, onttrekt de verdamping energie en dus warmte aan zijn omgeving. Onze huid wordt kouder en omdat er veel bloedvaten in onze huid zitten, wordt via het bloed, het hele lichaam afgekoeld.
Je hebt vast wel eens van de ‘wind-chill’ factor gehoord. Deze factor beschrijft precies dit proces van afkoelen. Hoe meer luchtstroom er langs je huid komt, hoe meer je afkoelt. Als het buiten al koud is, kan dit gevaarlijk zijn en ga je rillen als je onderkoelt raakt. Als het warm weer is verwelkom je het om overtollige warmte af te voeren.
Geschiedenis ventilator
Transpireren is dus de manier om jezelf af te laten koelen. Er is echter niet altijd een briesje om je af te koelen. Zeker als je binnen zit en er geen raam open kan. Of als het zo warm is dat zelfs met alle ramen open er geen tocht door het huis waait. In dit soort gevallen wil je zelf de lucht in beweging zetten. De eerste stap is om jezelf koelte toe te wuiven met je handen. Die hebben maar een beperkt oppervlak en zetten dus niet zoveel lucht in beweging. Dus ga je als intelligent wezen op zoek naar iets groters. In de natuur vind je grote bladeren aan planten zitten en zo is de waaier uitgevonden.
Het jezelf koelte toewuiven met een waaier is een makkelijke oplossing, maar je wordt er wel snel moe van en je hebt altijd één hand nodig om de waaier in vast te houden. De oplossing daarvoor was om mensen in dienst te nemen om een grote waaier voor je te bedienen. Dat was niet voor iedereen weggelegd.
Pas toen eerst stoomkracht en daarna elektriciteit werden uitgevonden kon mechanische ventilatie worden toegepast. Veel gebouwen en huizen hebben een mechanische ventilator om de lucht in beweging te houden. Dat is noodzakelijk om de lucht te verversen. In goede zomers is deze luchtbeweging veelal niet voldoende om af te kunnen koelen. Vandaar de behoefte aan een ventilator.
Werking ventilator
Zoals hierboven beschreven is het doel van een ventilator om de lucht in een ruimte in beweging te zetten, zodat de mensen in die ruimte via verdamping van extra transpiratievocht hun lichaam kunnen koelen.
Hoe zet je zo veel mogelijk lucht in beweging met zo min mogelijk energie? Eigenlijk heel eenvoudig. De klassieke ventilator heeft bladen die aan een as zitten. De as wordt rondgedraaid door een elektromotor. De bladen staan iets schuin, daardoor wordt lucht van achter de ventilator aangezogen en aan de voorkant wordt deze lucht uitgeblazen.
Het werkt tegenovergesteld aan de werking van een windmolen. Bij een windmolen brengt stromende lucht (wind) de wieken van de molen in beweging, die via een as kracht kunnen uitoefenen op een molensteen, zaag of scheprad. Bij een ventilator gebruik je kracht (elektriciteit) om via een as de bladen te laten draaien, die lucht in beweging zetten.
Er zijn nog twee andere manieren om lucht in beweging te zetten met een ventilator. De hierboven beschreven ventilator wordt een axiaal ventilator genoemd. Er bestaat ook een centrifugaal- of radiaal ventilator. Hierbij zijn er veel dunne bladen (ribben) die in een spiraal om een holle as heen lopen. De lucht wordt via de holle as aangezogen en door de ribben naar buiten geblazen. Deze manier van ventileren zie je bij een torenventilator.
Een andere manier maakt gebruik van het Venturi-effect. Hierbij wordt door de ventilator een beetje lucht door een smalle spleet uitgeblazen. De samengeperste lucht krijgt een grotere snelheid en daardoor een lagere luchtdruk. Door het verschil in luchtdruk met de omgeving, wordt een heleboel extra lucht meegezogen en uitgeblazen. Hierdoor krijg je een grote luchtstroom. De ventilatoren van Dyson maken hiervan gebruik.
Gebruik van een ventilator
Een ventilator gebruik je in eerste instantie om af te koelen. Een ventilator houdt je op een natuurlijke manier koel. Het gebruikt de lichaamseigen manier om af te koelen en is daarmee een milde en effectieve manier om te koelen. Doordat er geen verandering is in de temperatuur van de ruimte waarin je de ventilator hebt staan, is er geen warmte schok wanneer je die ruimte verlaat. Dit alles maakt een ventilator tot een heel fijne manier om verkoeling te vinden in warme tijden.
Er zijn echter nog twee belangrijke functies van een ventilator. De eerste is mechanische ventilatie. Omdat een ventilator lucht van achter aanzuigt en naar voren uitblaast, kan je een ventilator in een muur monteren en gebruiken om lucht van de ene ruimte in de andere te blazen. Bijvoorbeeld om vochtige lucht uit een badkamer, etensgeuren uit een keuken of verschraalde lucht uit een kantoor te zuigen. Door de natuurlijke openingen die onder deuren en bij ramen aanwezig zijn, komt door de ontstane onderdruk, frisse lucht de geventileerde ruimte weer binnen.
De tweede functie is om te verwarmen. Warme lucht stijgt altijd op, daarom is er meer warme lucht bovenin een ruimte dan onderin. Zeker bij hoge ruimtes is het lonend om een plafondventilator te hebben die deze warme lucht weer naar beneden blaast.
Verschillende soorten en modellen ventilatoren
Er zijn veel soorten ventilatoren in de handel verkrijgbaar. Hier bespreek ik deze en hun voor- en nadelen en gebruiksmogelijkheden. Eerst zal ik de persoonlijke ventilatoren die voor verkoeling zorgen bespreken. Deze komen in twee categorieën, de verplaatsbare ventilatoren en de permanent gemonteerde ventilatoren. Daarna de mechanische ventilatoren voor luchtverversing.
Verplaatsbare ventilatoren
USB ventilator
Kleine ventilator om direct in je laptop of computer te pluggen. Sommige modellen hebben ook LED lampjes. Er zijn heel eenvoudige modellen en sommige hebben veel opties zoals eco-stand en flexibele bladen, zodat er minder kans op verwonding is.
- Voordelen: Klein, makkelijk te plaatsen en precies te richten.
- Nadelen: Koelt alleen je hoofd en bovenlijf. Kan afleiden door lawaai dichtbij je werk,
- Gebruik: Als de hitte te erg wordt en je net dat beetje koelte nodig hebt om verder te werken. Ook zeer geschikt als leuk cadeau of relatiegeschenk.
Tafelventilator
Een tafelventilator geeft een verfrissende bries op de plek van jouw keuze. Naast je op de tafel of op een kast voor een groter bereik.
- Voordelen: Klein, makkelijk op te bergen als je hem niet gebruikt. Geeft een flinke bries die goed afkoelt.
- Nadelen: Je moet deze ventilator ergens op zetten voor het beste effect.
- Gebruik: Op die warme zonnige dagen dat je een lekkere bries nodig hebt om af te koelen.
Statief-, staande ventilator
Een staande ventilator heeft eenzelfde koelend vermogen als een tafel ventilator. Het grote verschil zit in het statief, waardoor je de ventilator op elke plek kan neerzetten en op elke hoogte kan instellen.
- Voordelen: Kan onopvallend in de hoek van een kamer gezet worden. Geeft een flinke bries die goed afkoelt.
- Nadelen: Is wat moeilijker op te bergen door het statief en de zware voet.
- Gebruik: Standaard gebruik voor op die warme zonnige dagen dat je een lekkere bries nodig hebt om af te koelen.
Grond-, vloer,- box ventilator
Een compacte ventilator die je op de vloer zet. Heeft meestal een groot vermogen en verre reikwijdte. Meestal met een buis om de bladen heen voor een gerichte luchtstroom.
- Voordelen: De reikwijdte en het vermogen is groot.
- Nadelen: Verbruikt meer energie en door groter vermogen geeft hij vrij veel lawaai.
- Gebruik: Voor professioneel gebruik en het koelen van grote ruimtes.
[wpanchor id=”torenventilator”]
Kolom-, torenventilator
Een torenventilator is smal en hoog, hij staat op een voet op de grond. De motor is in de voet ingebouwd. De as heeft de lengte van de hele kolom en heeft veel dunne bladen (ribben) die in een spiraal om de as heen lopen. De lucht wordt via de holle as aangezogen en door de ribben naar buiten geblazen. Hierdoor kan de torenventilator veel lucht verplaatsen. De meeste moderne torenventilatoren zijn vrij stil, alhoewel elke ventilator geluid maakt.
- Voordelen: Smal, dus makkelijk te plaatsen. Mooi design.
- Nadelen: Een beetje onstabiel vanwege zijn smalle voet.
- Gebruik: Overal waar je ventilatie nodig hebt. Universeel model. Mag echter niet vochtig of nat worden.
Gemonteerde ventilatoren
Wandventilator
Een persoonlijke ventilator om aan de muur te bevestigen. Vaak met afstandbediening.
- Voordelen: Je hebt altijd een ventilator in de ruimte. Neemt geen plaats in.
- Nadelen: Niet makkelijk te verplaatsen.
- Gebruik: In ruimtes waar je het hele jaar door verkoeling nodig hebt.
[wpanchor id=”/plafondventilator”]
Plafondventilator
Met zijn grote bladen kan een plafondventilator grote hoeveelheden lucht in beweging zetten. Vaak hebben ze een lamp zodat ze op het bevestigingspunt van de plafondlamp kunnen gehangen worden, zonder het verlies van een verlichtingspunt. Kan ook een ruimte verwarmen door de warme lucht naar beneden te blazen. Hiervoor is vaak een aparte stand.
- Voordelen: Door een laag toerental zal hij minder lawaai maken. Zowel verkoelen als verwarmen.
- Nadelen: Je hebt een vrij hoog plafond nodig.
- Gebruik: Voor permanent gebruik in hoge ruimtes. Ideaal voor op de zolder, in een hoge woonkamer en in de slaapkamer.
Mechanische ventilatie
Mechanische ventilatie wordt gedaan door ventilatoren die in het huis zijn ingebouwd. De lucht wordt uit het huis of een ruimte gezogen en aan de buitenlucht wordt afgegeven. Verse lucht wordt via ventilatieroosters of natuurlijk aanwezige kieren bij deuren en ramen aangezogen. Op deze manier wordt de lucht in een ruimte continu ververst en worden geuren en/of waterdamp afgevoerd. Lees meer over het aanleggen van ventilatie in huis op de website van het Ministerie van VROM, Milieu Centraal.
De verschillende merken en websites gebruiken verschillende namen voor ventilatoren. De onderstaande indeling is de meest gangbare, maar kan per website/shop anders zijn. Kijk daarom goed bij de beschrijving van het product of je de juiste ventilator krijgt.
Buisventilator
Een buisventilator of inschuifventilator plaats je in de afvoerbuis van een badkamer, WC of keuken. Er kan een apart rooster bij geplaatst worden om de bladen van de ventilator af te schermen.
- Voordelen: Goedkoop, makkelijk te plaatsen.
- Nadelen: Weinig capaciteit. Doordat je de ventilator in de ruimte zelf plaatst, is het geluid van de ventilator goed te horen.
- Gebruik: Voor continu gebruik in kleine ruimtes. Liefst monteren in een buitenmuur, zodat de afgevoerde lucht meteen weg is en er geen weerstand is van een lange afvoerbuis.
Kanaalventilator
Een ventilator die je tussen twee ventilatie buizen inbouwt. Je hebt hierdoor meer flexibiliteit in de keuze waar je deze ventilator plaatst.
- Voordelen: Grote capaciteit. Verder van leefruimtes te plaatsen, waardoor minder last van het geluid.
- Nadelen: De plaatsing vereist technische kwaliteiten en kan het beste door een erkend installateur gedaan worden.
- Gebruik: Luchtverversing van een grote ruimte of een hele woning.
Badkamer ventilator
Een buisventilator, speciaal voor vochtige ruimtes. Meestal met een mooie afwerking en extra opties, zoals een timer of vochtsensor.
- Voordelen: Extra opties, energie zuiniger en stil. Makkelijk te installeren.
- Nadelen: Doordat je de ventilator in de ruimte zelf plaatst, is het geluid van de ventilator goed te horen.
- Gebruik: Gespecialiseerde ventilator voor in de badkamer. Voor het tegengaan van condens en schimmel.